MARMOD FAZ I projesi devamı niteliğinde olan MARMOD FAZ II Projesi, 2021 yılında başlamıştır. 2023 yılı Aralık ayında tamamlanan Faz II ile yeni gözlemler ve üç boyuta taşınan modeller sayesinde Marmara Denizi’ne taşınan yükler hakkında daha güvenli ve alt bölgeler için detaylandırılmış bilgiye ulaşılmıştır. Böylece bölgesel çaplı yönetim planlarına temel oluşturabilecek öneriler geliştirilmiştir.
Su bütçesinin güncellenmesine yönelik besin yükü ve oksijen alışverişlerinin belirlenmesi ve model öngörülerini iyileştirecek şekilde yeni saha çalışmaları yapılmıştır. Saha çalışmaları boğazlar ve tüm havzaları kapsayacak şekilde mevsimsel deniz seferlerini, İstanbul Boğazı’nda yüksek çözünürlüklü aylık izlemeleri ve havza girdilerini belirlemek üzere nehir izlemelerini kapsamaktadır.
2021 yılı bahar döneminde Marmara deniz yüzeyinde yoğun sümüksü birikimler ortaya çıkmıştır. Deniz salyası ya da bilimsel adıyla ‘müsilaj’ denizlerimizde artan deniz suyu sıcaklıkları ve insan kaynaklı baskılar (evsel ve sanayii kaynaklı atıklar, arıtım seviyelerindeki yetersizlikler, aşırı balıkçılık vs.) ile tetiklendiği düşünülen organik bir oluşum olarak bilinmektedir. MARMOD FAZ II projesi ile meydana gelen müsilajın oluşum mekanizmaları ve deniz ekosisteminde yarattığı etkiler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca Marmara Denizinin “Dijital İkizini” oluşturma çalışmaları başlamıştır. Çalışmaların ilerleme ise Marmara Denizi gerçeğe yakın simüle edilecek olan karar destek sistemi ile alınan tedbirlerin etkinliğini anlık olarak görülecek ve tedbirlere yön verecektir.
DİJİTAL İKİZ
Dijital ikizler, doğal sistemlerin sayısal bir kopyasını barındırmaktan da öte doğa-iklim-insan etkileşimini de içeren süreçleri ve senaryoları içerir. Kullanıcılara salt bir modelden öte sistemin dinamiklerini ilk elden deneyimleme şansı verir. MARMOD FAZ II kapsamında 2021’de görülen müsilaj sonrasında Marmara Denizi için fiziksel, biyojeokimyasal ve ekosistem modüllerini içeren 3 boyutlu bir model geliştirilmiştir.
Fiziksel oşinografik model ve TURSEM’in (Türk Denizleri için geliştirilen ekolojik model) testleri tamamlanmış olup, Dijital İkiz’in tüm modüllerini 2023 yılının sonuna kadar tamamlanması hedeflenmektedir. Marmara Denizi’ne taşınan kirlilik yüküne ilişkin tüm verilerin işlenerek oluşturulacağı Dijital İkiz sayesinde Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj ve diğer kirlilik problemlerini oluşmadan engellemeyi, iyi kalite deniz ekosisteminin tekrar gelişmesini, biyolojik çeşitliliğin artırılmasını ve Marmara Denizi’nde ekolojik dengeyi koruma hedeflenmektedir
